Việc đọc hiểu bản vẽ tủ điện công nghiệp là kỹ năng quan trọng giúp thợ điện thi công chính xác, an toàn và hiệu quả. Một bản vẽ tủ điện hoàn chỉnh thường bao gồm các thành phần cơ bản, mỗi phần đều đóng vai trò quan trọng trong việc hình dung cấu trúc và nguyên lý hoạt động của hệ thống điện.
Các thành phần chính trong bản vẽ tủ điện công nghiệp
Để đọc và hiểu một bản vẽ tủ điện công nghiệp, bạn cần nắm vững 4 thành phần cơ bản sau:

Sơ đồ bố trí thiết bị (Layout Diagram)
-
Định nghĩa: Sơ đồ bố trí thể hiện vị trí, cách sắp xếp và kích thước thực tế của các thiết bị điện bên trong và bên ngoài tủ.
-
Cách đọc: Sơ đồ được vẽ theo tỷ lệ, giúp bạn hình dung không gian và vị trí lắp đặt thiết bị như biến tần, PLC, CB, terminal block, các thanh ray (din rail) và máng đi dây.
-
Tầm quan trọng: Đây là “bản đồ” chi tiết giúp thợ điện lắp ráp tủ chính xác, gọn gàng và khoa học, đồng thời đảm bảo thẩm mỹ và an toàn khi vận hành.
Sơ đồ nguyên lý (Schematic Diagram)
-
Định nghĩa: Đây là trái tim của bản vẽ, thể hiện nguyên lý hoạt động của toàn bộ mạch điện và mối liên kết logic giữa các thiết bị như relay, contactor, circuit breaker, nút nhấn, đèn báo…
-
Cách đọc: Sơ đồ nguyên lý không phản ánh vị trí thực tế của thiết bị mà tập trung vào chức năng và mối quan hệ giữa các thiết bị. Hãy đọc từ trên xuống dưới, trái sang phải, theo ký hiệu điện tiêu chuẩn.
-
Tầm quan trọng: Hiểu được sơ đồ nguyên lý giúp bạn biết cách mạch điện hoạt động và cách các thiết bị phối hợp để điều khiển quá trình.
Sơ đồ đấu dây (Wiring Diagram)
-
Định nghĩa: Sơ đồ đấu dây thể hiện chi tiết các kết nối giữa thiết bị, chỉ rõ điểm đấu nối, số terminal và màu dây.
-
Cách đọc: Các đường nối thể hiện điểm đấu nối từ thiết bị này sang thiết bị khác, kèm theo số thứ tự dây dẫn và terminal.
-
Tầm quan trọng: Sơ đồ này là cẩm nang thi công thực tế, giúp giảm thiểu sai sót và đảm bảo mạch điện hoạt động đúng nguyên lý.
Bảng danh mục vật tư (Bill of Materials - BOM)
-
Định nghĩa: Bảng tổng hợp tất cả vật tư và thiết bị cần thiết để hoàn thiện tủ điện.
-
Cách đọc: Bảng BOM thường gồm các cột: tên thiết bị, mã sản phẩm, nhà sản xuất, số lượng, thông số kỹ thuật cơ bản.
-
Tầm quan trọng: Giúp kiểm soát vật tư, mua đúng đủ, tránh lãng phí và hỗ trợ quản lý dự án hiệu quả.
Lưu ý: Nắm vững cả 4 thành phần trên sẽ giúp bạn đọc và hiểu bất kỳ bản vẽ tủ điện công nghiệp nào, từ đó nâng cao hiệu suất và đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Cách đọc bản vẽ tủ điện công nghiệp chuẩn xác
Để đọc bản vẽ tủ điện đúng cách, bạn cần tuân thủ quy trình logic, từ tổng quan đến chi tiết:
Bước 1: Đọc khung tên và ghi chú tổng quan
-
Mục đích: Nắm được thông tin cơ bản về bản vẽ.
-
Cách thực hiện: Khung tên thường ở góc dưới bên phải bản vẽ, bao gồm:
-
Tên dự án
-
Tên bản vẽ (ví dụ: “Sơ đồ nguyên lý mạch động lực”)
-
Người thiết kế và kiểm tra
-
Ngày tháng tạo bản vẽ
-
Ghi chú kỹ thuật và điều kiện vận hành
-
Bước này giúp bạn xác định đúng mục đích và ngữ cảnh của bản vẽ.
Bước 2: Nghiên cứu bảng ký hiệu điện
-
Mục đích: Giải mã các biểu tượng, ký hiệu điện tiêu chuẩn (IEC, ANSI, JIC).

-
Các ký hiệu phổ biến:
-
CB: Cầu dao tự động
-
Contactor: Công tắc tơ
-
Relay: Rơ le
-
Motor: Động cơ
-
Switch, Push Button: Công tắc, nút nhấn
-
Nắm vững ký hiệu giúp bạn “dịch” bản vẽ thành hành động thực tế.
Bước 3: Phân tích sơ đồ nguyên lý mạch động lực
-
Mục đích: Hiểu cách dòng điện cấp nguồn cho các thiết bị tải.
-
Cách thực hiện: Theo dõi dòng điện từ nguồn cấp qua CB tổng, contactor, relay nhiệt đến các thiết bị tiêu thụ như động cơ, máy bơm.
-
Tầm quan trọng: Đảm bảo thiết bị hoạt động đúng công suất và an toàn.
Bước 4: Phân tích sơ đồ nguyên lý mạch điều khiển
-
Mục đích: Hiểu cách thiết bị điều khiển hoạt động.
-
Cách thực hiện: Theo dõi luồng tín hiệu từ các input (nút nhấn, cảm biến) đến output (contactor, relay trung gian).
-
Tầm quan trọng: Giải thích logic hoạt động tự động hoặc bán tự động của tủ điện.
Bước 5: Đối chiếu sơ đồ nguyên lý và sơ đồ bố trí
-
Mục đích: Xác định vị trí thực tế của thiết bị.
-
Cách thực hiện: So sánh thiết bị trên sơ đồ nguyên lý với vị trí thực tế trên layout diagram.
-
Tầm quan trọng: Giúp bạn có cái nhìn tổng quan về chức năng và cấu trúc vật lý của tủ điện, chuẩn bị tốt cho thi công lắp đặt.
Thành thạo 5 bước đọc bản vẽ tủ điện công nghiệp, kết hợp nắm vững các thành phần cơ bản (layout, schematic, wiring, BOM), bạn sẽ dễ dàng thi công tủ điện chính xác, khoa học và an toàn. Việc hiểu bản vẽ không chỉ nâng cao hiệu suất làm việc mà còn giảm thiểu rủi ro trong quá trình vận hành.
CÔNG TY TNHH TM DV SỬA ĐIỆN CÔNG NGHIỆP LONG GIA
Địa chỉ: 489/12 Mã Lò, Khu Phố 1, Phường Bình Hưng Hòa A, Quận Bình Tân, TP.HCM
Mã Số Thuế : 0317314936
Hotline: 0972 183 240 - Mr Long
Email: suadienlonggia@gmail.com
Website: suadiencongnghiep.vn